150 Jaar marinescheepsbouw in Vlissingen

Damen Naval vindt zijn oorsprong in 1875, toen de Koninklijke Maatschappij De Schelde werd opgericht in Vlissingen. Strategisch gelegen met directe toegang tot de Noordzee via de Westerschelde, vestigde De Schelde zich als een pijler van vakmanschap en marinescheepsbouw in Nederland. In 2000 begon een nieuw hoofdstuk toen Damen Naval werd opgericht, een onderneming gespecialiseerd in complexe, unieke en innovatieve marineschepen.

In 2025 vieren we een dubbel jubileum: 150 jaar sinds de oprichting van De Schelde en 25 jaar als Damen Naval, de enige Nederlandse Original Equipment Manufacturer (OEM) op het gebied van marinescheepsbouw. In de afgelopen 150 jaar hebben we wereldwijd meer dan 420 schepen geleverd als betrouwbare ontwerper, ingenieur, bouwer, integrator en serviceverlener gedurende de gehele levenscyclus van een schip.

Vakmanschap en sociale betrokkenheid

Onder leiding van pioniers zoals ingenieur Bruno Tideman, directeur Joseph van Raalte en hoofdingenieur William Martin legde De Schelde de basis voor de moderne marinebouwkunde. Vanaf het begin was de scheepswerf niet alleen een middelpunt van industriële innovatie, maar ook een hoeksteen van de lokale gemeenschap. De Schelde zorgde voor werkgelegenheid, bouwde woonwijken en introduceerde een van de eerste bedrijfsgeneeskundige dienst van Nederland.

De eerste grote marineopdracht volgde in 1878: het ijzeren brikgetuigde opleidingsschip Castor voor de Koninklijke Marine. Dit markeerde het begin van een lange samenwerking die de toekomst van de scheepswerf zou bepalen. In 1906 behaalde De Schelde een nieuwe mijlpaal met de bouw van Hr.Ms. O.1, de eerste Nederlandse onderzeeboot.

Slechts vier maanden na de oprichting ontving De Schelde het predicaat ‘Koninklijk’. Vandaag de dag, als een van de oudste bedrijven die nog steeds actief is in zijn oorspronkelijke vakgebied – marinescheepsbouw – blijft deze onderscheiding een symbool van de voortdurende bijdrage aan de Nederlandse industrie en de hechte samenwerking met de Koninklijke Marine.

Geavanceerde marinetechnologieën

Halverwege de twintigste eeuw bouwde De Schelde schepen die voldeden aan de eisen voor moderne maritieme verdediging. In de jaren zeventig begon de scheepswerf met de bouw van geleide-wapenfregatten van de Tromp-klasse, ontworpen voor commandovoering. Hierop volgden de standaardfregatten (S-fregatten) en de multifunctionele M-fregatten, die waren afgestemd op de veranderende eisen van de NAVO. In snel tempo voegde de werf amfibische transportschepen, luchtverdedigings- en commandofregatten en andere geavanceerde marineschepen toe aan haar portfolio.

De overgang naar Damen Naval

In 2000 werd De Schelde onderdeel van Damen Shipyards Group en evolueerde het tot Damen Naval. De overname combineerde de rijke historie van de scheepswerf met Damen’s wereldwijde expertise. Binnen enkele jaren introduceerde Damen Naval de innovatieve modulaire SIGMA-fregatten, die naar de wens van de klant afgebouwd kunnen worden. Door kennisdeling stimuleert Damen Naval de lokale industrie en stelt het landen in staat om de schepen op hun nationale scheepswerven te bouwen. Inmiddels zijn tien van deze fregatten in de vaart voor marines wereldwijd, met een elfde op komst. Steeds zijn bij ieder project een flink aantal Nederlandse toeleveranciers betrokken.

De toekomst van marinebouw

Juist rondom onze 150e verjaardag verandert de wereld nu in hoog tempo, met groeiende veiligheidsuitdagingen voor Europa en Nederlands in het verschiet. Anno 2025 is er nu het besef van het belang om onze krijgsmacht en marinevloot te vernieuwen en te versterken. De rest van Europa gaat daar nu ook mee aan de slag. Daarom werken wij sinds kort als strategisch partner van onze launching customer – het Ministerie van Defensie – aan de vernieuwing en vervanging van de vloot van de Koninklijke Marine en bieden zo óók voor Nederland een betekenisvolle bijdrage, die ingezet kan worden in de zo nodige Europese defensiesamenwerking. 

De vervanging van de vloot omvat het Combat Support Ship Den Helder en de nieuwe Anti-Submarine Warfare (ASW) fregatten. Daarnaast leidt Damen Naval diverse marinebouwprojecten voor NAVO/EU-partners, waaronder de ASW-fregatten voor de Belgische Marine en het F126-fregattenprogramma voor de Duitse Marine.

Van onze oorsprong 150 jaar geleden tot onze huidige hoofdrol als enige Nederlandse marine-OEM, blijft Damen Naval de toekomst van de marinescheepsbouw vormgeven. Het historische erfgoed van De Schelde leeft voort in elk schip dat te water gaat en elke missie die we ondersteunen.