Prinsjesdag 1536X591

Reactie NMT op Prinsjesdag

18 september 2024

Nederland heeft een eeuwenlange traditie in innovatieve scheepsbouw. De maritieme maakindustrie is essentieel voor het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen en bescherming van onze nationale vitale belangen. Zo worden schepen gebouwd die belangrijk zijn voor het onderhouden van dijken en duinen, bescherming van territoriale wateren, de aanleg van windenergie op zee, de bescherming van vitale infrastructuur of de marinebouw en bescherming van onze landsgrenzen. Bovendien is de sector met 33.000 banen nauw verbonden met de werkgelegenheid en welvaart van ons land. Een sterke Nederlandse maritieme maakindustrie is en blijft dan ook essentieel voor bescherming van een groot aantal nationale vitale belangen, onze strategische autonomie en ons verdienvermogen.

Ook voor onze sector zijn de inhoud van de Troonrede en de begroting van 2025 van groot belang. Daarom heeft NMT deze doorgenomen op zoek naar relevante stukken voor de maritieme maakindustrie. Per onderwerp wordt besproken wat er in de begroting staat en hoe branchevereniging NMT hier tegenover staat.

Industriepolitiek

Begroting:

Met gericht industriebeleid streeft het Ministerie van EZ ernaar het Nederlandse verdienvermogen te behouden en te versterken. Hierbij dienen groeimarkten en de nationale technologie strategie (NTS) als bouwsteen voor toekomstig industrie- en innovatiebeleid. Groeimarkten zijn markten waar mondiaal sterke groei verwacht wordt, zijn hoogtechnologisch en Nederlandse bedrijven zijn er bijzonder goed op gepositioneerd.

 

Reactie NMT:

NMT is positief gestemd dat de nieuwe regering verder gaat met wat de voorgaande regering heeft ingezet. Industriebeleid en industriepolitiek waren jarenlang vieze woorden. Dit is door de voorgaande regering verbroken door middel van het opstellen van de Sectoragenda Maritieme Maakindustrie. Zoals beschreven in de begroting voor 2025 wordt daar door deze regering verder op ingezet.

Innovatie

Begroting:

De Maritieme Maakindustrie richt zich op het ondersteunen maar de Maritieme sector via het maritiem innovatieprogramma. Dit betreft dekking voor het maritiem innovatieprogramma zoals toegezegd in de sectoragenda Maritieme Maakindustrie aan de Kamer door de ministers van EZ, IenW en de staatssecretaris van Defensie.

 

Reactie NMT:

NMT heeft zich jarenlang ingezet voor zowel de sectoragenda Maritieme Maakindustrie als het Maritiem Masterplan. Daarom is NMT blij te zien dat deze jarenlange inzet eindelijk zijn vruchten afwerpt en dat er komende jaren flink geïnvesteerd wordt in de innovatie en het ondernemerschap voor de maritieme maakindustrie.

Verduurzaming

Begroting:

Om klimaatneutraliteit in 2050 te realiseren en onze koploper inzet waar te maken, zijn al in de komende jaren concrete verduurzamingsstappen nodig, om onrealistische transitiepaden te voorkomen. Een goede mix en balans van normering, beprijzing en stimulering/facilitatie is hierin belangrijk. Gezien het internationale karakter van scheepvaart, zullen we streven naar normering en beprijzing instrumentatie op globaal (IMO) en regionaal (EU/ CCR) niveau, waarbij vormgeving en implementatie van internationaal beleid plaats kan vinden door nationale inzet.

 

Reactie NMT:

NMT schaart zich achter de zienswijze van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Hier hoort volgens NMT wel een aanvulling bij: het is belangrijk om de koers die is ingezet in de energietransitie goed te blijven volgen. Indien nodig, kan er dan tijdig (in internationaal verband) bijgestuurd worden. De Nederlandse maritieme maakindustrie kan met inzet van haar innovatievermogen goed blijven inspelen op de kansen die zich zullen voordoen in de verdere ontwikkeling van de transitiepaden.

Energietransitie

Begroting:

Een derde randvoorwaarde voor de economie is dat de groei duurzaam moet zijn op langere termijn, oftewel er moet sprake zijn van groene groei. Als we onze ruimte en energiebronnen niet duurzaam gebruiken, is er een risico op terugval en krimp. Daarom werkt Nederland toe naar een economische groei waarmee we onze economie klimaatneutraal maken in de toekomst en naar een samenleving waarbij onze ruimte optimaal wordt benut. Het is belangrijk dat het in Nederland aantrekkelijk is voor bedrijven om te investeren in verduurzaming en er moet ruimte zijn om nieuwe groene markten te ontwikkelen, zoals nieuwe bedrijvigheid voor een circulaire economie. Hiermee behalen we de afgesproken klimaatdoelen, laten we Nederland schoon achter voor toekomstige generaties en wordt Nederland voor de energievoorziening minder afhankelijk van andere landen.

 

Reactie NMT:

Nederland heeft haar ambities om klimaatneutraal te zijn in 2050 verder vormgegeven in de begroting door onder andere het stellen van randvoorwaarden voor een duurzame en

concurrerende economie. Met de vaststelling van de koploperprojecten in de sectoragenda hebben wij als maritieme sector al een eerste en belangrijke stap gezet om zichtbaar beleid te voeren. Niet alleen in lijn met de plannen van het Kabinet, maar ook op Europees niveau. Deze lijn en zichtbaarheid zullen we verder verstevigen met onder andere de koploperprojecten Nucleaire voortstuwing van schepen en ontwikkelen van klimaatneutrale schepen (Maritiem Master Plan).

Vestigingsklimaat

Begroting:

Dit kabinet heeft de ambitie om weer tot de top-5 van meest concurrerende landen wereldwijd te horen. Kijkend naar de internationale ranglijsten dan behoort Nederland vaak tot de mondiale top van de meest dynamische en concurrerende (kennis)economieën ter wereld. In de basis kent Nederland dan ook een goede uitgangspositie. Toch zijn er aandachtspunten en is ons concurrentievermogen geenszins een vanzelfsprekendheid. Het belastingklimaat, uitvoerbaarheid van regelgeving, financiering (specifiek durfkapitaal), voorspelbaarheid van beleid en het sentiment over het bedrijfsleven komen naar voren als algemene verbeterpunten, zo blijkt uit de Monitor Ondernemingsklimaat 2023.

 

Reactie NMT:

Naast de punten die in de begroting genoemd worden (het belastingklimaat, uitvoerbaarheid van regelgeving, financiering, voorspelbaarheid van beleid en het sentiment over het bedrijfsleven) zien wij als sector ook andere verbeterpunten om tot een sterk concurrerend land te komen. Om onze concurrentiepositie te verstevigen, zouden wij graag zien dat we komen tot een meer gelijk speelveld. Wij zien dat regelgeving binnen Europa al niet op een eenduidige manier wordt nageleefd. Dit is bijvoorbeeld zo met het uitstempeldossier waar NMT al jaren in een impasse zit tussen Ministerie en sector.

Ruimtelijke ordening

Begroting:

De beleidslijn voor grote bedrijfsvestigingen, het starten van pilots voor toekomstbestendige bedrijventerreinen, en ruimtelijke planning zijn belangrijke onderdelen. EZ werkt daarnaast mee aan de ruimtelijke ordening van Nederland via de Nota Ruimte (Kamerstuk 29 435, nr. 264). Daarnaast ontwikkelen we een Ruimtelijk Economische Verkenning (REV) die de ruimtelijke economische ontwikkelingen op de langere termijn in kaart brengt (Kamerstuk 29 435, nr. 267) en (Kamerstuk 34 682, nr. 178) als opmaat naar een visie op de ruimtelijke en economische structuur.

 

Reactie NMT:

Er is altijd een spanningsveld tussen industriële activiteiten en woongebieden. Zo is wonen aan het water bijvoorbeeld heel aantrekkelijk, maar met name de maritieme maakindustrie heeft vestigingen aan het water nodig. Wij pleiten ervoor dat het Rijk meer regie in handen neemt om zich op deze manier in te zetten voor het behoud van deze, voor onze strategische en industriële autonomie, belangrijke industrie voor Nederland. Daarnaast zien wij de discussie omtrent ruimtelijke ordening als een kans om de arbeidsmarkt voor de maritieme sector aantrekkelijk te maken, omdat mensen dichterbij hun werk kunnen gaan wonen.

Bereikbaarheid

Troonrede:

Een goede bereikbaarheid is voor bedrijven hoe dan ook belangrijk, zeker van en naar de mainports Rotterdam en Schiphol. Om de kwaliteit van de Nederlandse wegen, vaarwegen en spoorlijnen hoog te houden, vindt de komende jaren de grootste onderhoudsopgave ooit plaats. Voor de lange termijn zijn en worden plannen ontwikkeld voor nieuwe infrastructuur, ook buiten de Randstad, bijvoorbeeld de Nedersaksenlijn tussen Groningen en Enschede.

 

Reactie NMT:

NMT is blij dat bereikbaarheid hoog op de agenda staat. Daarbij pleit ze voor het betrekken van de maritieme maakindustrie is het eerste stadium van de voorbereiding van projecten. Op deze manier kan ervoor gezorgd worden dat alle belangen en het verdienvermogen werkelijk worden geborgd.

Arbeidsmigratie

Begroting:

Een expliciete doelstelling van het migratiebeleid is dat migratie een bijdrage levert aan de Nederlandse samenleving. Op dit moment is onvoldoende duidelijk wat de (demografische, economische en sociale) impact van migratie is op de Nederlandse samenleving, wat voor bijdrage verschillende type migranten precies leveren en hoe migratie aansluit bij behoeften. Het kennismigratiebeleid heeft als specifiek doel om Nederland aantrekkelijk te maken voor migranten aan wie de Nederlandse kenniseconomie behoefte heeft.

 

Reactie NMT:

Bij het formeren van het huidige Kabinet werd al snel duidelijk dat er steviger ingezet zou worden op Asiel en Migratie. Voor de maritieme sector is het van vitaal belang dat de inzet van kundige arbeidsmigranten mogelijk blijft en procedures overzichtelijk en snel zijn. De huidige begroting lijkt daar mogelijkheden in te bieden, maar als NMT blijven we monitoren en sturen of de kaders die gesteld gaan worden afgestemd zijn op de behoefte van onze sector/leden.

Vragen

Als je vragen hebt over het effect van de Troonrede en begroting op onze sector, twijfel dan niet om contact op te nemen met de betreffende sectormanager. Ook voor vragen die losstaan van Prinsjesdag kun je hier altijd terecht.

Teamleider Sectormanagement: Arnold de Bruijn bruijn@maritimetechnology.nl 
Sectormanager Arbo en Milieu: Erik Peters peters@maritimetechnology.nl
Sectormanager Arbeidsmarkt: Karlijn van de Kamp kamp@maritimetechnology.nl
Sectormanager Duurzaamheid en Klimaat: Peter Wasser wasser@maritimetechnology.nl
Sectormanager Financieringen: Lennaert Rolloos rolloos@maritimetechnology.nl